Zweden

Terwijl de meeste pleziervaart alweer bezig is met de laatste mijlen naar huis, beginnen wij aan een nieuw deel van onze reis. Zo hoog mogelijk geraken, dat is het plan wanneer we Denemarken verlaten. We proberen zo veel mogelijk door te zeilen en zo weinig mogelijk te stoppen. Op de terugweg zullen we de tijd nemen om plekken te bezoeken. Wanneer dat zal zijn weten we nog niet.

Zeehond imitaties

De wind is gunstig deze kant op. Toch valt het op dat we het enige zeilschip zijn dat op weg is naar het noorden. Na een tocht van 125 mijl met ruime wind en het vooruitzicht op een windstilte stoppen we in Utklippan, onze eerste Zweedse stop na Denemarken. Utklippan bestaat uit twee eilandjes, Södraskär en Norraskär, een vuurtoren en enkele huisjes. De bijzondere ligging, zo ver in zee, maakt het niet enkel een handige stop voor passerende schepen, het is ook een populaire plek onder lokale zeilers. Er groeien geen bomen maar er leven veel vogels en zeehonden. Volgens onze nieuwe tijdelijke buren (én de eerste Belgen die we sinds deze reis tegenkomen) kan je de zeehonden soms horen brullen wanneer ze hun zwarte lijven tezamen op een veel te kleine rots proberen te persen, iets wat we niet zelf hebben gezien of gehoord maar vreemd genoeg wel zullen herinneren, vermoedelijk door de goede omschrijving ervan.

Sneller dan de bliksem

“How fast is your average speed?” vraagt Jasper aan onze nieuwe buren in Kristianopel, waar we stopten tijdens de zoveelste windstilte. Jaspers interesse voor bootsnelheden is deze zomer opvallend toegenomen. Onze buurman, een X-Yacht bezitter, haalt zijn schouders op en antwoordt “Maybe 7 knots, but if I had the time I would go slower.” Daar moet hij even over nadenken.

Donkere wolken verzamelen zich achter ons wanneer we Snedskär, een plekje onder de bult van Zweden, weer verlaten. De wind trekt aan. Gaan we onweer krijgen? Jasper steekt een dubbel rif in het grootzeil en nog steeds gaan we als een raket, soms negen knopen, sneller dan de bliksem die achter ons volop begint te flitsen. Er is iemand heel blij met onze race-snelheden, maar harder dan dit moeten we nu ook niet gaan. We blijven gelukkig wel het onweer voor. De wind trekt aan naar 30 knopen met vlagen naar 35 knopen, het dubbele van wat er voorspeld was en hoe verder we van de kust komen, hoe groter de golven worden. In de bocht om de Stockholmse archipel moeten we hoger aan de wind zeilen, wat hard werken is met deze wind. We stuiteren er doorheen maar de golven brengen ons nu telkens tot stilstand. Dit gaat lastig worden. We besluiten dan maar om een stukje terug te zeilen, de archipel in.

Grote en minder grote eilanden

Zo belanden we op Storön, een eiland met een van de meest voorkomende eilandennamen in Zweden, waarschijnlijk omdat het gewoon ‘groot eiland’ betekent. Hoeveel Zweedse woorden zouden er bestaan voor het woord eiland? Storön maakt deel uit van Svenska Högarna, een kleine eilandengroep dat in handen is van eilandbeheerder Archipelago Foundation. Het is de meest uiterlijke eilandengroep van de ‘Stockholms skjærgård’, de archipel van Stockholm. Het benadert mijn beeld van het einde van de wereld. Er staat een vuurtoren en er is één huis dat permanent bewoond wordt. De stilte, het uitzicht en het gevoel van alleenheid (nog net geen eenzaamheid) zijn hier prachtig.

De hele archipel is prachtig. Voorzichtig zeilen we langst ontelbare rotsen en eilanden, soms zo dichtbij dat we ze kunnen aanraken. De eilanden beïnvloeden de wind waardoor zeilen hier een actieve bezigheid is. Constant moeten de zeilen worden bijgesteld. Soms gaan we in één keer van 2 naar 15 knopen wind. Vol bewondering kijken we naar de Zweedse scherenkruisers, lange spitse zeilschepen die speciaal voor dit gebied ontworpen zijn. Ze lijken soms recht tegen de wind in te kunnen zeilen. Ankerplekken zijn er genoeg. We vinden een mooi plekje in een baai van een eiland dat wederom Storö heet, een bosrijke plek. Iets verderop, bij het eiland Möja, ankeren we zoals de locals, met hekanker en lijnen naar twee bomen. Het aantal vakantiehuisjes neemt toe naargelang we Stockholm naderen, evenals het aantal schepen. Het is een absurd zicht wanneer we uiteindelijk een cruise schip voorbij zien komen. Het torent hoog boven de eilandjes uit. De proportie met het landschap klopt gewoon niet.

Oude vrienden

Voordat we Stockholm aanlopen stoppen we eerst nog bij Lilla Bestön, een populaire ankerplaats en in Vaxholm, een klein stadje met mooie oude huisjes en een aangrenzend kasteel. Ook nemen we contact op met Björn, een Zweed die we in de jachthaven van Antwerpen hebben leren kennen. Hij was aan boord van één van de vier schepen van Ship to Gaza, een organisatie die regelmatig probeert om met zeilboten gevuld met medicatie en hulpmiddelen Gaza te bereiken. Telkens opnieuw mislukken de pogingen omdat Israël de doorgang blokkeert. De bemanning wordt gevangengenomen en teruggestuurd en de boten worden in beslag genomen. Ook dit jaar is het niet gelukt. Het schip waar Björn op zat mocht zelfs nergens stoppen in Parijs. De intimidaties van de waterpolitie zorgden wel voor veel publiciteit.

Björn ontvangt ons als oude vrienden. Hij heeft geregeld dat we enkele dagen gratis naast zijn boot mogen liggen, aan de kade met de historische schepen. We liggen er een beetje ongemakkelijk te wiebelen aan een veel te grote hekankerboei maar de mensen van onze nieuwe tijdelijke buurt zijn zo gezellig dat we er met veel plezier een week blijven.

Lippenstift

Stockholm overtreft onze verwachtingen en we overwegen te blijven. Een ligplaats in de Wasahamn blijkt tijdens in de wintermaanden verrassend betaalbaar. Deze haven ligt aan het bekende Vasamuseum, waar het enige intact gebleven zeventiende-eeuwse schip te zien is, de Vasa. Dit oorlogsschip moet de grootste antiheld uit de scheepvaartgeschiedenis zijn. Het zonk al na 1300 meter. Haar hoge, bombastisch versierde opbouw dat bedoeld was om de vijand af te schrikken wankelde onhandig heen en weer tot het kapseisde en voor 333 jaar op de bodem van de havenmonding belande. In 1961 werd ze weer te voorschijn gehaald en geconserveerd met een soort was, iets wat ook in lippenstift zit.

Voordat ook wij onszelf enkele maanden zullen conserveren (wel niet in lippenstift) tijdens de wintermaanden gaan we eerst nog een beetje hoger. De hoogkoorts is dus nog niet gezakt. Het doel is om tot aan de Höga Kusten te geraken en dan terug te zeilen naar Stockholm. Het zal van de wind afhangen of dat gaat lukken. Het zal een eenzame tocht worden, aangezien het zeilseizoen voorbij is en de meeste boten straks al op de kant liggen. En fris. Een verwarming hebben we nog niet aangeschaft en had wel handig geweest, maar we denken het nog wel uit te kunnen houden met warme kledij.

Tot het volgende bericht!